Daha önceki yazılarımda, youtube videolarımda çocuklarda görülen kasık fıtıkları ile ilgili çok detaylı bilgiler vermiştim. Neden olduğunu açıklayabilmek için grafikler çizmiş, ne zaman ve hangi yöntemlerle tedavi edimesi gerektiğini anlatmıştım. Ancak o kadar çok sık görülen bir problem ki, karşılaştığım soruların ardı arkası kesilmiyor.
Çocuk Cerrahının Seyir Defterinde size çocuklarda kasık fıtığı ameliyatından sonraki nüks olasılığından kısace bahsetmek istiyorum.
Önce başlık sorusunun cevabını vereyim: Evet, ameliyattan sonra kasık fıtığı nüks edebilir.
Genelde %1 gibi kabul edilen bu nüks oranı bazı durumlarda %24’lere kadar çıkabiliyor. Bu durumlar karın içi basıncın artmasına neden olabilen ventriküloperitoneal şant, kistik fibroz, asit gibi rahatsızlıkları, malnütriyonu, prematüriteyi, testis inişindeki problemleri, yumuşak bağ dokusu hastalıklarını, ve boğulmuş fıtık gibi patolojileri içeriyor.
Bu genel bilgiden sonra sizin için toparladığım bazı makalelerden örnekler vermek istiyorum:
Yaklaşık 10 bin fıtık ameliyatı olmuş çocuk hastayı, ortalama 3.5 yıl takip etmişler ve %1.4 nüks olduğunu bulmuşlar. Nükslerin çoğu, yani %60 kadarı ilk bir yaşta ameliyat olan çocuklarmış. Ve çoğunluğu da ameliyattan sonraki ilk yıl içerisinde nüks etmiş.
Yani bir özet çıkarım oluşturursak ilk bir yaş içerisinde ameliyat olan çocuklarda nüks olma olasılığı 2.5 kat daha fazla, birden fazla hastalığı olan çocuklarda ise olasıklık 5.4 kat daha yüksek.
Bir başka yapılmış çalışmada, size daha önceki videolarda anlattığım laparoskopik fıtık tamiri tekniğinde, hani ciltten geçirilen iğne ile iç kasık halkasının kapatılması tekniği, nüks olasılığı 714 çocukta, 3 yıllık takipte %1 kadar. PIRS denilen bu teknik bu düşük oranlarla güvenli ve etkin olarak bildirilmiş.
2022 yılında Avrupa Çocuk Cerrrahisi Birliği Kanıt ve Kılavuz Komitesinin yayınına göre, özellikle çift taraflı kasık fıtıklarında laparoskopik yöntemin yararlı olduğu, nüks ve komplikasyon oranlarının düşük olduğu belirtilmiş.
Diğer taraftan, Avrupa Çocuk Cerrahisi birliğinin bu yayınına rağmen, 8bin küsür çocuğun çift taraflı ameliyatı sonrası yapılan takiplerinde ilk yıl içerisinde nüks oranı açık ameliyatta %1.5, laparoskopik olanda % 2.8 olarak rapor edilmiş.
Çok fazla rakam verdiğim farkındayım. Hızlıca özetleyeceğim ama son net rakamlsal veri; tek taraflı kasık fıtığı ameliyatlarında sonradan diğer tarafta da fıtık çıkma olasılığı %6 ile 12 arasında değişiyor.
Sonuç olarak, en deneyimli ellerde bile fıtık ameliyatından sonra nüks olasılığı yaklaşık %1 ile 3 arasında değişiyor. Bu olasılık hayatlarının ilk bir yılı içerisinde ameliyat olan çocuklarda daha fazla artıyor. Laparoskopik ve açık fıtık onarımı arasında günümüzde belirgin bir fark saptanmıyor. Laparoskopik tamirin tek artısı klinik olarak tek taraflı fıtığı olanlarda diğer tarafın da fıtık olacak şekilde açık olup olmadığının görülebilmesi.
Bu seyirde size kasık fıtığından sonra nüks görülebileceğini anlatmaya çalıştım. Daha başka olabilecek bir sürü komplikasyon olasılığı var; kanama, enfeksiyon, dikiş reaksiyonu, anesteziye bağlı problemler gibi.
Meslek hayatımın ilk yıllarında bir cerrah abim, büyüğüm, “biz cerrahlar üzerimizde hep ateşten bir gömlekle dolaşırız, ne yaparsan yap bir tarafın değer ve yanar” demişti.
Komplikasyon görmeyen cerrah, ameliyat yapmayan cerrahtır. Tüm çabamız bu olasılığı en aza indirgemek.
Ne demişler: “Kuzuyu güden, kurdu görür.”
Bu seyrimizi böyle bitirelim.
Mutlu kalın,
Ekim 2024
Prof. Dr. Egemen Eroğlu