Çocuk Cerrahının Seyir defterinde size yine çok karşılaştığımız bir durumu anlatacağım. Göbek fıtığı. Öyle acayip durumlarla karşılaşıyoruz ki… Göbekte şişlik olduğu için bebeğini kaybedeceğini zanneden gözü yaşlı anneler, ısrarla göbek fıtığı üzerine metal para bağlatanlar, küçücük bebeklerini acil göbek fıtığı ameliyatı olması gerekiyor diye getirenler…
Şu göbek fıtığını kısaca bir de bir çocuk cerrahından dinleyin istedim.
Normalde karın duvarındaki kaslarımızın üzerinde daha sert beyaz bir tabaka var, fasya tabakası. Bütün karın duvarımızda hemen cilt altında olan bu sert tabakanın tam da göbek deliğine gelen bölgesinde, göbek kordonunun geçmesine izin veren bir halka oluyor. Bebek henüz annenin karnındayken, göbek kordonun içerisindeki damarların geçirgenliği için için bu halka açık. Ama doğumdan sonra karın duvarı tabakaları yavaş yavaş bu halkayı kapatmaya başlıyor, sonuçta kapalı, fibröz dokudan oluşan bir alan oluşuyor. Bu kapanma süreci çoğu çocukta beş yaşına kadar devam edebiliyor. Dikkatinizi çekerim, her çocuk demedim, çoğu çocukta 5 yaşından önce kapanıyor.
Göbek halkasının kendiliğinden kapanamadığı, veya kapanamayacağını düşündüğümüz bazı durumlar var. Mesela eğer parmağımızla yaptığımız muayenede fasya halkasının çapının, tekrar ediyorum dışarıda sizin gördüğünüz şişlik değil muayene esnasında hissettiğimiz göbek halkasının çapının 1.5cm’den büyük olması durumunda kendiliğinden kapanma pek olası değil. Bir de bazı yumuşak doku hastalıklarında, Down sendromu, hipotiroidi gibi durumlarda ve karın içi basıncın artacağı periton diyalizi kullanımı olan, asiti olan çocuklarda yine kendiliğinden kapanmayı pek beklemiyoruz.
Göbek fıtıkları sıklıkla aslında görüntü dışında hiçbir şikayete neden olmuyorlar. Daha önceki seyirlerde size anlattığım kasık fıtıklarında gördüğümüz, fıtık boğulması veya şişliğin patlaması gibi durumlar neredeyse hiç olmuyor. Sadece bebek ağlarken, ıkınırken göbekten dışarı fırlayan bir baloncuk oluşuyor, biraz sinir bozucu bir görüntü olduğunu kabul ediyorum.  Ama çoğu kendiliğinden kapandığı için sorun yaratmıyor, tabi göbeğin üst tarafında, orta hatta yer alan epigastrik fıtık dediğimiz patolojilerle karıştırmamak lazım, zira epigastrik veya supragastrik fıtıklar kendiliğinden kapanmazlar.
Peki göbek fıtıklarını ne zaman, neden ameliyat ediyoruz?
Çok nadir olmakla beraber göbek fıtığında boğulma olduysa, yani normalde kolayca içeri giren yumuşak şişlik sertleşmiş ve karın içerisine geri girmiyorsa, fotoğraftaki gibi dev bir göbek fıtığı varsa,
 
ve ilk iki yıl içerisinde herhangi bir küçülme olmuyorsa, çocuk dört yaşına gelmiş ama hala aynı boyutta küçülmeyen göbek fıtığı varsa, biraz önce söylediğim gibi göbek halkasının kapanmasını engelleyecek durumlar eşlik ediyorsa, ve bir de bence önemli bir neden, çocuk çok kafaya takıyorsa, arkadaşları alay ediyorsa devreye biz çocuk cerrahları giriyoruz.
Burada tekrar edeyim, göbek üzerine metal para yapıştırma gibi aksiyonlarda bulunmuyoruz, hem boş yere çocuğun cildine zarar verebilirsiniz, hem de dışarı çıkan fıtık içeriklerinin metal altında sıkışarak zarar görmesine neden olabilirsiniz.
Göbek fıtığının ameliyat süreci nasıl?
Çok kolay. Hastanede yatmasına gerek olmuyor. Ameliyat randevusu saatinde hastaneye geliyorsunuz, ameliyatınızı olup aynı gün eve gönderiliyorsunuz. Ameliyattan sonra pansuman, dikiş alma gibi sıkılacağınız durumlar da yok. Sadece 4-5 gün sonra bir kontrole geliyorsunuz ve işiniz bitiyor.
Tabi sürecin kolay olması her göbek fıtığını ameliyat etmemizi gerektirmiyor. Ancak biraz önce anlattığım şartlar varsa cerrahi gerekiyor.
Bir seyrimizin sonuna daha geldik. Anlattıklarımı youtube kanalımdan izlemek isterseniz tıklayın ve bizi instagramdan takip etmeyi unutmayın.
Mutlu kalın,
Prof. Dr. Egemen Eroğlu
Nisan 2023