Bir buçuk yaşında erkek çocuk arada sırada göbeğinden sarı akıntı olması şikayeti ile getiriliyor. Detaylı muayenesini yaptığımda göbeğin iç yüzeyinde küçük bir delik olduğunu görüyorum. Deliğin içerisinden bir parça ilaçlı sıvı vererek x-ışını altında nereye kadar gittiğini görmek istiyorum ama çocuk yanına bile yaklaştırmıyor. Ben de güzel bir ultrason yaptırıyorum. Ultrasonda göbek ile mesane arasında açık bir kanal olduğu gözleniyor. Açık kalmış urakus kanalı… Ameliyatla kanalı çıkarıp çocuğu sağlığına kavuşturuyoruz.
Çocuk cerrahının seyir defterinde size urakus kalıntılarını anlatacağım. 
Daha önceki seyirlerde size anne karnındayken göbek kordonu ile barsaklar ve mesane arasında bir bağlantı oluştuğundan bahsetmiştim. Normalde mesane ile göbek kordonu arasındaki bu bağlantı, doğumla beraber kapanır ve ince, fibrotik kordon gibi bir yapıya dönüşür. Ama bazen kapanmaz…
(aşağıda anlatacaklarımı youtube videosundaki şemalar ile daha iyi anlayabilirsiniz)
İdrar torbasıyla göbek arasındaki bağlantı tamamen açık bir kanal halindeyse, yani çocuğun göbek deliği ile idrar torbası arasında bir kanal, bir yol varsa buna açık kalmış urakus kanalı diyoruz. Bu problem bazen bebekken içerisine idrar dolup kalınlaşmış bir göbek kordonuyla, ya da daha büyük çocuklarda ara ara göbekten idrar gibi bir akıntı gelmesiyle, kızarıklık enfeksiyon olmasıyla kendisini gösterebilir.
Bazen bu kanalın her iki ucu kapanır, yani idrar torbası ve göbek deliği uçları tıkalıdır. Ancak ortada kalan bölümden kistik bir yapı gelişebilir. Bu durumda enfeksiyon bulguları, veya çok büyük olursa karın ağrısı, mesaneye bası yapma gibi karın içerisinde yer kaplayan kitlenin oluşturacağı problemler görülebilir.
Bazen bu kanalın göbek tarafı kapanır, idrar torbası tarafı açık kalır. Bu mesane divertikülü dediğimiz yapı da idrar yolu tıkanıklığı, idrar yolu enfeksiyonu oluşmasına neden olabilir.
Ve bazen de mesane tarafı kapanır, göbek tarafı açık kalır. O zaman da göbek akıntısı ve enfeksiyonları ile ortaya çıkan urakal sinüs oluşmuş olur. Küçük bebeklerde ilk kendini göbek polibi veya geçmeyen göbek granulomu bulgularıyla belli edebilir.
Bu bahsettiğim urakus problemlerinin tam olarak yüzde kaç göründüğü bilinmiyor. Bir çalışmada 12 sene boyunca türlü nedenlerle tetkik edilen çocukların yüzde birinde urakusta problem olduğu tesbit edilmiş.
Biraz önce anlattığım gibi göbekten akıntı, göbek çevresinde kızarıklık ve enfeksiyon, karın ağrısı, göbek altında veya orta hatta ele gelen kitle gibi bulgularla, veya hiç bulgusuz şans eseri tetkik yapılırken görülebilirler. Erişkinlerde kanlı veya ağrılı işeme, karın ağrısı gibi bulgularla da görülebiliyorlar.
Tanı koymada sıklıkla basit bir ultrasonografi yeterli olabiliyor. Göbek içerisinde delik görülebiliyorsa o delik içerisine ilaç verilerek film çekilebilir, veya şüphe de varsa idrar sondası takıp mesane doldurularak film görmek de eşlik edebilecek diğer problemleri, mesane divertikülünü ortaya çıkaracaktır.
Erişkinlerde çıkarılan urakus kalıntılarının yarısında habis kanser hücreleri olduğu belirtiliyor. Çocuklarla ilgili elimizde böyle bir data yok. Yine de olası enfeksiyon riskini de düşünerek cerrahi çıkarılmasını öneriyoruz. Eğer şans eseri saptanmış bir urakus kalıntısı varsa olası habis bir hastalık geçirme, enfeksiyon gelişmesi risklerini göze alarak, hayat boyu takip etmek şartıyla cerrahi önermeyen cerrahlar da mevcut.
Cerrahinin büyüklüğü patolojiye göre değişecektir ama genel olarak bizleri çok üzen bir cerrahi olmadığını söyleyebilirim.
Bir seyrimizin daha sonuna geldik. Gelecek seyirde sizlere bu sefer barsakla göbek arasındaki bağın kaybolmaması durumunda olabilecekleri anlatacağım.
Anlattıklarımı izlemek isterseniz lütfen tıklayın.
Bizi instagramdan takip edin ve mutlu kalın.

Mayıs 2023

Prof Dr. Egemen Eroğlu